Borneo behoort tot de meest bedreigde gebieden - de helft van het bos is daar de afgelopen twintig jaar gekapt
Niet alleen gebrekkig toezicht is het probleem, zegt Schuyt. Er zijn allerlei oorzaken tegelijk aan te wijzen. "Het is vaak een domino-effect. Eerst wordt een weg aangelegd. Die hakt een stukje van het bos af. Dan kunnen we dat stukje net zo goed platbranden, wordt dan gedacht. Daar wordt vee neergezet. Is alles opgegeten dan komen er sojaplantages. Dat gaat vanzelf. Er is geen enkele regie.

 

Drie kwart van de regenwouden van Borneo en ruim een kwart van de Amazone is in 2030 verdwenen als we niks doen om ontbossing te stoppen. Dat blijkt uit een nieuw rapport van het Wereld Natuur Fonds (WNF).

Orang-oetans

Een van de elf grootste ontbossingsgebieden wereldwijd is het eiland Borneo, van levensbelang voor bedreigde soorten als de orang-oetan. In de afgelopen twintig jaar is Borneo al de helft van zijn bossen kwijt geraakt. Volgens WNF staat straks nog maar een kwart van het unieke regenwoud overeind als het huidige tempo van ontbossing doorzet. De belangrijkste bedreiging in Borneo is de aanleg van oliepalmplantages.

Afspraken Parijs

Tijdens de klimaattop in Parijs werd duidelijk dat, zonder extra maatregelen om ontbossing tegen te gaan, in 2030 een kwart van de Amazone en driekwart van de regenwouden van Borneo verdwenen zullen zijn. Een trend die met gericht beleid ook is te keren: in 2020 zou er een einde kunnen komen aan het overmatig kappen van bomen. 

Ontbossing is nog te gemakkelijk, constateert Kirsten Schuyt, directeur Natuurbescherming van WNF. "Neem de Amazone. Er zijn wel allerlei wetten die de bossen moeten beschermen, daar ontbreekt het niet aan. De meeste landen hebben dat vastgelegd, zelfs beschermde natuurgebieden aangewezen. Maar die wetten worden niet nageleefd. Er is te weinig toezicht, al helemaal diep in de Amazone."

De Amazone, het grootste regenwoud ter wereld,  is één van de elf 'hotspots' in de wereld waar de ontbossing het hardst gaat.  Het WNF bracht ze onlangs in kaart. Als de huidige trends doorgaan is op deze elf plaatsen in 2030 in totaal  170 miljoen hectare bos verdwenen. Dat is net zo groot als Duitsland, Frankrijk, Spanje en Portugal bij elkaar. 

Beschermde gebieden             

Indonesië heeft een tijdelijke stop op nieuwe kapvergunningen. “Dit moratorium biedt kansen om ontbossing te stoppen en tegelijkertijd een duurzamer gebruik van het bos te stimuleren.”
Daarnaast is het van belang om netwerken van beschermde gebieden verder uit te breiden en te versterken.

Verder zegt inmiddels een groeiend aantal winkelketens, fabrikanten en investeerders toe ontbossing uit hun producten en ketens te weren. Het waarmaken en uitbreiden van deze toezeggingen maakt volgens de natuurbeschermingsorganisatie een groot verschil in de gebieden waar ontbossing een probleem is.